Cyfryzacja szkół – podsumowanie działań Ministerstwa Cyfryzacji i Ministerstwa Edukacji Narodowej

Dotychczasowe działania obu ministerstw dokonała w czwartek Anna Zalewska Minister Edukacji Narodowej i Anna Streżyńska Minister Cyfryzacji.

1. Prezentacja MEN
2. Prezentacja MC

W konferencji wzięli udział również Piotr Woźny Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Cyfryzacji oraz Rafał Lew-Starowicz, zastępca dyrektora Departamentu Podręczników, Programów i Innowacji MEN.

Już od 1 września 2017 r. programowanie będzie stałym elementem kształcenia od klasy pierwszej szkoły podstawowej. Zarówno ustawa Prawo oświatowe, jak i podstawa programowa przedmiotu informatyka przewidują działania na rzecz kształtowania u uczniów umiejętności sprawnego posługiwania się technologiami informacyjno-komunikacyjnymi.

– W nowych ramowych planach nauczania zwiększyliśmy liczbę godzin informatyki o 70. Chcemy, aby polska szkoła odpowiadała na potrzeby XXI wieku – podkreśliła szefowa MEN.

Minister Cyfryzacji powiedziała, że wspólnie działania podjęte blisko rok temu przynoszą spodziewana efekty.

– W tym roku blisko dwukrotnie wzrosła liczba wydarzeń w ramach „godziny kodowania”. Udział w nich wzięło blisko 80 tysięcy uczestników. To świadczy o tym, że podjęliśmy dobre decyzje – powiedziała Anna Streżyńska Minister Cyfryzacji. – Programowanie w szkole, dostęp do szybciej sieci internetowej i wykorzystywanie technik informatycznych także na innych zajęciach przedmiotowych spowoduje to, że polska młodzież będzie miała lepsze kompetencje zarówno intelektualne, jak i zawodowe – dodała szefowa resortu cyfryzacji.

Ministerstwo Edukacji Narodowej realizuje pilotaż programowania w szkołach, a Ministerstwo Cyfryzacji zarezerwowało ponad 500 mln złotych ze środków unijnych w ramach Osi 1 Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na budowę infrastruktury dostępu do internetu dla szkół oraz 124 mln złotych na szkolenia dla nauczycieli i dzieci z klas 1-3 w zakresie nauki programowania.

W ramach pilotażu od września 2016 r. analizowane jest w praktyce szkolnej wprowadzenie programowania do szkół w formie innowacji pedagogicznej. Do tej pory uczestnictwo w projekcie potwierdziły ponad 1592 szkoły. Celem pilotażu jest m.in. przetestowanie dostępnych rozwiązań wprowadzających nauczanie programowania do edukacji formalnej.

W każdym województwie kuratorzy oświaty na prośbę MEN wyznaczyli Koordynatorów ds. innowacji w edukacji. Ich zadaniem jest m.in. stworzenie mapy innowacji, organizacja konferencji szkoleniowych, zbieranie danych ze szkół np. o posiadanym przez szkoły wyposażeniu w sprzęt. Kuratorzy oświaty od grudnia do czerwca zorganizowali 159 konferencji szkoleniowych dla 13 290 nauczycieli. Uczestnikami spotkań byli głównie nauczyciele informatyki i edukacji wczesnoszkolnej. Od stycznia 2017 r. planowanych jest 65 kolejnych. Niektórzy kuratorzy oświaty ufundowali granty dla nauczycieli na opracowanie programów nauczania.

Dodatkowo Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji z Ministerstwem Edukacji Narodowej rozpoczęła kampanię „Programowanie z eTwinning” – obejmującą: kursy, seminaria, projekty, scenariusze lekcji dotyczące kodowania i innych umiejętności cyfrowych.

Podczas swojej prezentacji dyrektor Rafał Lew-Starowicz zwrócił uwagę na fakt, że polscy uczniowie i nauczyciele odnoszą liczne sukcesy na arenie międzynarodowej w różnych konkursach i olimpiadach. Z drugiej strony polscy uczniowie słabo sobie radzą z rozwiązywaniem problemów za pomocą komputera – zadania na „zaprogramowanie” biletomatu czy klimatyzatora – zajęliśmy 29 miejsce na 32 kraje (test PISA 2012).

Programowanie wspomaga kształcenie takich umiejętności, jak: logiczne myślenie, precyzyjne prezentowanie myśli i pomysłów; sprzyja dobrej organizacji pracy, buduje kompetencje potrzebne do pracy zespołowej i efektywnej realizacji projektów. W warunkach szybko zmieniającej się technologii te umiejętności są ponadczasowe, trwalsze niż jakiekolwiek środowisko programowania czy aplikacje. Umiejętności nabyte podczas programowania są przydatne na zajęciach z innych przedmiotów, jak i później w pracy w różnych zawodach, niekoniecznie informatycznych. Umożliwiają przejście z pozycji cyfrowego konsumenta na pozycję cyfrowego twórcy oraz przyjęcie roli osoby władającej technologią, a nie tylko korzystającej z niej.

Co do kwestii związanych z podłączeniem szkół do szerokopasmowego dostępu do internetu w ramach środków z Osi 1 Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, punktem wyjścia dla tej interwencji były wyniki analiz. Potwierdzały one, że ponad 40% placówek oświatowych w Polsce korzysta z dostępu do internetu o przepustowości niższej niż 10 Mb/s. Z tego też względu Ministerstwo Cyfryzacji zdecydowało się na takie zaplanowanie dystrybucji środków unijnych z PO PC, aby przedsiębiorcy którzy będą uzyskiwać dofinansowanie unijne byli zobowiązani do podłączenia wszystkich placówek oświatowych. Chodzi o placówki nie znajdujące się w zasięgu sieci powyżej 100 Mb/s, bądź też wykluczone z planów inwestycyjnych komercyjnych przedsiębiorców.

Budowa bardzo szybkich łączy szerokopasmowych do szkół będzie jednak wyłącznie pierwszym etapem na drodze do osiągnięcia celu w postaci zapewnienia jednostkom oświatowym dostępu do szybkiego internetu i jego zasobów. Cel ten zrealizowany zostanie przez połączenie wszystkich jednostek w jedną sieć teleinformatyczną stanowiącą rodzaj szkolnego szerokopasmowego intranetu. W tym zakresie zapewniona zostanie usługa dostępu do internetu i usługi towarzyszące oraz wymiana treści między jednostkami i internetem globalnym. Spójność i jakość działania takiej sieci będzie zapewniał jeden podmiot. W ten sposób zostanie zorganizowana i wdrożona Ogólnopolska Sieć Edukacyjna (OSE).

OSE będzie wirtualną, publiczną siecią telekomunikacyjną, opartą na fizycznej infrastrukturze szerokopasmowej (już istniejącej, jak również powstałej w najbliższej przyszłości w wyniku realizacji komercyjnych i dofinansowanych inwestycji oraz infrastruktury wybudowanej dla celów OSE przez jej operatora).

Sieć ta będzie obsługiwana przez podmiot, który będzie odpowiedzialny za jej uruchomienie i utrzymanie (w tym usługi serwisowe na rzecz placówek oświatowych na terenie całej Polski) oraz w szczególności za dostarczenie jednostkom oświatowym:

1. dostępu do internetu o przepustowości co najmniej 100 Mb/s wraz z usługami bezpieczeństwa sieciowego (w tym filtrowania treści) oraz
2. dostępu do agregatorów/dostawców treści i usług edukacyjnych.

Zasady funkcjonowania OSE oraz sposób realizacji tego projektu zostaną uregulowane na poziomie ustawy, której założenia już jutro zostaną przedstawione przez Ministra Cyfryzacji do publicznych konsultacji.